Saifuddin salah faham isu anak terbuang - aktivis

Aktivis hak asasi warga asing membidas Menteri Dalam Negeri Saifuddin Nasution Ismail susulan penjelasan terbarunya mengenai cadangan kerajaan untuk meminda undang-undang kewarganegaraan berkaitan anak-anak terbuang.

Secara khusus, mereka memetik ucapan penggulungan Saifuddin di Dewan Rakyat hari ini, bahawa pindaan terhadap kerakyatan automatik yang diberikan kepada anak terbiar dan anak terbuang, adalah bagi mengelak undang-undang itu disalah guna oleh warga asing yang bersalin di hospital kerajaan di negara ini dan "meninggalkan" bayi mereka.

Pengarah Pembangunan Sumber Manusia bagi Kawasan Luar Bandar Malaysia bagi perlindungan sosial, Maalini Ramalo, berkata Seksyen 19B, Bahagian III Jadual Kedua, di bawah Perlembagaan Persekutuan, tidak dan tidak sepatutnya terpakai kepada bayi warga asing yang “dibuang” di hospital.

"Kerana jika jelas ibu bapa diketahui sebagai warga asing, maka kerajaan harus melakukan apa yang perlu," katanya kepada Malaysiakini.

“Jika kerajaan mempunyai maklumat yang jelas menunjukkan ibu bapa adalah warga asing dan telah meninggalkan kanak-kanak itu, mengapa tidak dapat mengesan warga asing ini?

"Memandangkan ia adalah tanggungjawab kerajaan untuk mengawal sempadan dan memantau pergerakan warga asing - aspek yang berkaitan secara langsung dengan penguatkuasaan undang-undang," kata Maalini.

Seksyen 19B Bahagian III Jadual Kedua Perlembagaan Persekutuan menyatakan bahawa mana-mana kanak-kanak yang baru lahir yang didapati terdedah di mana-mana tempat hendaklah dianggap telah dilahirkan di sana daripada seorang ibu yang bermastautin tetap di sana melainkan ia boleh ditunjukkan sebaliknya.

Dalam erti kata lain, ia terpakai kepada anak-anak yang ditemui tanpa jejak siapa ibu bapa mereka.

Oleh itu, Malini berkata, berbanding melihat bayi yang dilahirkan di hospital kepada ibu bapa warga asing sebagai anak tanpa kerakyatan, kerajaan sepatutnya mewujudkan perjanjian dua hala untuk memastikan mereka berdaftar dengan kedutaan berkaitan berdasarkan rekod pentadbiran.

Penyelaras Migrant Care Malaysia Alex Ong berkata isu mengenai anak-anak terbuang harus dilihat melalui perspektif yang lebih besar dengan penglibatan pihak berkepentingan yang dijalankan di dalam negara, serta negara sumber warga asing.

“Dalam perkara ini, kita masih kekurangan dasar holistik untuk menangani isu anak terbuang daripada ibu bapa warga asing.

“Lihatlah sebab mengapa warga asing meninggalkan anak mereka. Itu adalah perbincangan kompleks lain yang melibatkan kementerian lain, serta kerajaan lain,” katanya.

Ong berkata Migrant Care, sebuah NGO yang berpangkalan di Jakarta, sejak beberapa tahun kebelakangan ini telah membantu lebih 200 kanak-kanak yang dilahirkan di sini untuk diberikan sijil kelahiran Indonesia dan dokumen perjalanan sementara untuk pulang ke tanah air.

“Mereka kebanyakannya dilahirkan di ladang di kawasan luar bandar,” katanya.

Dalam banyak kes, Ong berkata ibu-ibu itu telah tidak hadir ke tempat kerja mereka selepas hamil, kerana berbuat demikian adalah pelanggaran kontrak pekerjaan mereka berdasarkan undang-undang imigresen yang menghalang pengambilan wanita warga asing yang hamil.

“Kebanyakan kontrak juga akan menyatakan bahawa jika mereka ingin berkahwin, mereka perlu pulang ke negara mereka dan kemudian kembali sebagai pasangan pekerja asing.

“Ramai yang enggan keluar kerana jika boleh masih mahu bekerja di sini.

“Konteks tambahan ialah pekerja asing biasa, tidak seperti ekspatriat, amat sukar dan hampir mustahil untuk mereka memohon membawa isteri ke sini,” katanya.

Sementara itu, aktivis hak kanak-kanak Dr Hartini Zainudin berkata cadangan Saifuddin secara asasnya memberi gambaran salah cabaran yang dihadapi oleh warga asing yang kurang bernasib baik di negara ini.

“Pada hakikatnya, keputusan untuk meninggalkan bayi di hospital adalah akibat yang menyayat hati daripada akses yang sukar dan mahal kepada penjagaan kesihatan, bukan rancangan yang licik,” katanya kepada Malaysiakini.

“Apabila berhadapan dengan pilihan antara berhutang seumur hidup atau memastikan bayi yang baru lahir mendapat rawatan perubatan yang diperlukan, ramai ibu bapa yang buntu dan tiada pilihan.

"Keadaan ini bukan satu pilihan tetapi sangat terdesak," tegasnya.

Selanjutnya, Hartini berkata perbincangan mengenai cadangan pindaan undang-undang kewarganegaraan tidak seharusnya difokuskan untuk menjenayahkan atau memburukkan golongan yang paling terdedah, tetapi lebih kepada menangani ketidaksamaan dan halangan sistemik yang membawa kepada langkah terdesak sedemikian.

“Mengungkit bil hospital yang tidak dibayar sebagai justifikasi untuk meminda undang-undang kewarganegaraan adalah mengelirukan daripada isu sistemik yang sedang dimainkan.

"Sebaliknya, tumpuan harus diberikan kepada mewujudkan penyelesaian penjagaan kesihatan yang boleh diakses untuk semua penduduk, tanpa mengira status kewarganegaraan mereka, untuk mencegah langkah terdesak itu dari awal," katanya.

Terdahulu di Parlimen, Saifuddin berkata bil hospital yang tidak dibayar oleh pendatang yang bersalin di hospital kerajaan dan meninggalkan bayi mereka berjumlah "ratusan juta ringgit".

Pemansuhan taraf kewarganegaraan automatik bermakna kanak-kanak yang terbiar mesti mendaftar untuk mendapatkan kewarganegaraan mengikut Perkara 15A Perlembagaan Persekutuan, di mana kuasa untuk memberikan taraf itu beralih kepada menteri dalam negeri.