Memperihalkan semula percubaan menteri agama

ULASAN | Penulisan Abu Ammar an-Nadi bertajuk Perihal Menteri Agama yang Terlalu Mencuba di Malaysiakini baru-baru ini bolehlah disifatkan menarik, namun ia turut membangkitkan beberapa perkara yang boleh dipertikaikan.

Pertamanya, bahawa Dr Zulkifli Mohamad menghalalkan dirinya bersama dalam kerajaan yang dinafikan keabsahannya adalah satu tuduhan yang kurang cermat. Ini kerana kerajaan PH telahpun dianggap menjadi sejarah apabila Dr Mahathir Mohamad meletakkan jawatan secara rasmi pada 24 Februari 2020.

Sepertimana yang dititahkan sewaktu pembukaan Penggal Ketiga Parlimen ke-14, Yang di-Pertuan Agong Al-Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah mengambil keputusan untuk memberikan mandat kepada kabinet baru yang dipimpin Muhyiddi, meskipun Dr Mahathir telah diminta untuk tidak meneruskan hasratnya. Walaupun sukar, keputusan baginda adalah sangat penting kerana negara sedang berhadapan dengan krisis getir, manakala PH masih lagi bermain-main dengan angka untuk membentuk semula kerajaan yang sah.

Realiti juga menunjukkan bahawa PH masih belum lagi mencapai konsensus dalam memilih calon perdana menteri untuk mengemudi negara, membayangkan muafakat dan kestabilan mereka masih belum wujud untuk meyakinkan rakyat. Memetik kata-kata seorang bekas Menteri PH: "Kalau semua nak buat keputusan ikut parti masing-masing, baik jadi pembangkang balik."

Jika ingin dibuat perbandingan, prinsip yang diambil oleh Dr Zulkifli bolehlah disamakan dengan pendekatan Al-Marhum Sheikh Dr Said Ramadan al-Buti yang dilihat lebih pro kepada keamanan dan kesejahteraan rakyat dengan mengelakkan konflik dalam negara dan perpecahan di kalangan masyarakat. Ini dilihat sebagai langkah yang penuh hikmah kerana selepas era Arab Spring, krisis masyarakat Islam di negara-negara Asia Barat dilihat semakin parah dan memburuk apabila sistem demokrasi yang diharapkan tidak berfungsi seperti yang diimpikan, lebih-lebih lagi dengan wujudnya campur tangan kuasa asing.

Pelantikan Dr Zulkifli bolehlah dianggap sebagai ‘pereda suasana’ apabila kepimpinan dan pentadbiran agama dilihat sedikit tegang sebelum ini dengan banyak isu yang timbul dan seolah-olahnya keharmonian kurang tuntas di antara pentadbir dan pegawai urusan agama, bahkan masyarakat Islam di Malaysia secara amnya.

Sifat hormat masyarakat kepada menteri agama yang baru sedikit sebanyak memudahkan pentadbiran dan pengurusan agama. Beliau juga dilihat lebih cermat dalam mengeluarkan kenyataan bagi mengelakkan sebarang kontroversi yang tidak perlu.

Beliau juga tidaklah meninggalkan terus konsep 'Rahmah' apabila Musaadah Covid-19 ternyata tidak meminggirkan golongan bukan Islam, malahan pekerja-pekerja imigran yang terkesan dengan krisis ini turut disantuni. Beliau tegas menyatakan: "Dalam soal bantuan kemanusiaan, kita buta akan agama, bangsa dan warna kulit. Itulah semangat rakyat Malaysia." Cuma beliau tidak banyak beretorik dengan slogan. Cukuplah dengan kerja buat.

Dari aspek keharmonian agama di Malaysia, rekod sebelum ini menunjukkan bahawa beliaulah mufti yang paling mesra dan banyak didampingi pemimpin-pemimpin agama lain, baik Kristian, Buddha, Hindu dan lain-lain. Ini tidak menghairankan kerana beliau rapat dengan corak pemikiran Sheikh Abdullah bin Bayyah yang meraikan kewujudan bersama dan kesejahteraan sejagat.

Berkenaan dengan perlanggaran peraturan PKP pula, bukanlah mudah bagi mana-mana menteri untuk tidak berjumpa dan bermesyuarat, lebih-lebih lagi apabila baru mendapat mandat kepimpinan dan perlu merancang gerak kerja. Beliau juga seharusnya lebih faham wujudnya risiko untuk dijangkiti, bahkan baru-baru ini turut menjalani kuarantin seperti orang awam lain. Ini tidaklah pula menafikan kedaulatan dan pematuhan undang-undang oleh semua pihak.

Namun fitrah beliau sebagai ulama’ dan mantan mufti menyebabkan beliau tidak dapat berpisah dengan peranan kemuftian dalam menghasilkan karya, menyebarkan ilmu serta memberikan fatwa dan nasihat kepada masyarakat. Inilah satu 'plus point' beliau berbanding menteri-menteri agama sebelum ini.

Komen beliau berkenaan rakyat beratur panjang di pajak gadai Al Rahnu pula tidaklah patut dijadikan isu bahawa beliau tidak sensitif dengan kesusahan rakyat. Ini kerana inisiatif Musaadah Covid-19 itu sendiri memperihalkan sifat cakna beliau dan usaha untuk membantu rakyat dengan kapasiti yang termampu. Kenyataan itu mungkin sekadar nasihat kepada masyarakat, bahawa di sebalik kesusahan hidup yang dihadapi, syariat dan ekonomi Islam janganlah dipinggirkan.

Dr Zulkifli juga turut terkehadapan apabila pertemuan dengan Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi baru-baru ini dimanfaatkan sebaik-baiknya untuk membudayakan teknologi dalam urusan agama Islam bagi pelaksanaan kursus perkahwinan atas talian (yang turut mengambil kira pandangan awam untuk penambahbaikan), membangunkan pangkalan data untuk fatwa dan hukum-hakam, mewujudkan sistem dataraya untuk masjid/surau, pengukuhan industri dan pensijilan halal melalui teknologi blockchain serta pelaksanaan ibadah korban melalui inovasi dan teknologi terkini.

Cuma mungkin dalam suasana sekarang, prioriti utama adalah untuk memenangi krisis yang sedang dihadapi. Dr Zulkifli perlu diberikan masa dan ruang untuk menangani isu-isu seperti pemerkasaan undang-undang dan mahkamah Syariah, sistem wakaf dan baitulmal, status guru Kafa, kedudukan Jakim serta status laporan Majlis Hal Ehwal Agama Islam.

Peranan ini boleh dibantu dan diperkemaskan lagi oleh agensi-agensi agama lain di bawah kepimpinan beliau. Beliau juga perlu melibatkan badan-badan pemikir dan NGO Islam dalam mewujudkan kepimpinan dan urus tadbir agama yang lebih berkesan.

Jika diperihalkan semula, percubaan beliau agak baik tanpa perlu terlalu mencuba untuk diterima masyarakat. Sifat tasamuh (bertoleransi) beliau sendiri banyak memudahkannya.

M FAKHRURRAZI AHMAD adalah felo di Institut Kajian Tinggi Islam Antarabangsa (IAIS) Malaysia.

Tulisan ini tidak semestinya mencerminkan pendirian rasmi Malaysiakini.